Jak i o czym po angielsku? Praca. Rodzina. Szkoła. Zdrowie. Zakupy ebook

Przedmowa

Drodzy Uczniowie!

Gdy wielka królowa Anglii Elżbieta I (1533–1603) podjęła dzieło ojca Henryka VIII (1491–1547) – zbudowanie silnej floty, położyła fundament pod wielkość swego kraju. Anglia, która od dawna rywalizowała z Hiszpanią na arenie międzynarodowej, dzięki tej flocie i umiejętnościom wojskowych, odniosła wielkie zwycięstwo nad flotą hiszpańską, tzw. Wielką Armadą, w 1588 r. w bitwie morskiej na kanale La Manche (the English Channel). Od tego momentu stała się potęgą morską. Anglicy – naród żeglarzy, świetni organizatorzy, pragmatycy – rozpoczęli podbój świata. Budowali swoje imperium i zakładali kolonie w Azji, Afryce, Ameryce Północnej (przyjazd do Ameryki grupy purytanów, tzw. Pilgrim Fathers lub the Pilgrims, na statku Mayflower w 1620 r., protoplastów dzisiejszych Amerykanów pochodzenia anglosaskiego). Anglicy stopniowo zdobywali ziemie na wszystkich kontynentach, a wraz z nimi opanowywał świat język angielski. W wieku XX dwie potęgi – Wielka Brytania i Stany Zjednoczone, jako członkowie koalicji antyhitlerowskiej, wygrały II wojnę światową. W obu krajach językiem ojczystym jest język angielski. Po wojnie te dwie potęgi utrzymały swoją dominację w świecie przez kilka dekad, tak więc język angielski stał się wszechobecny. Dzisiaj na świecie ponad 1,5 miliarda osób posługuje się językiem angielskim, dla których jest on albo językiem ojczystym, albo urzędowym, albo jest językiem obcym, ale używają go, gdy chcą się porozumieć z cudzoziemcami. Język angielski stał się również głównym medium przekazu najnowszych osiągnięć w świecie nauki i techniki. Angielski podbił świat!

Gdy więc nawiążecie kontakty służbowe lub towarzyskie z osobą anglojęzyczną, to zapewne zechcecie z nią porozmawiać i to rzecz jasna w języku angielskim. Jeśli tematem waszej rozmowy będzie dom, praca, rodzina, szkoła, sport, książka, teatr, kino, to książka Jak i o czym po angielsku?z pewnością wam w tym pomoże. A gdy będziecie za granicą i nie daj Boże rozchorujecie się i trzeba będzie szukać pomocy u lekarza, to w tej książce znajdziecie właściwe słówka i wyrażenia, pomocne w tym, aby bez trudu przekazać lekarzowi informację o waszym zdrowiu i kłopotach, które was do niego sprowadziły. Jeśli zaprosicie osobę anglojęzyczną – lub was zaproszą – na poczęstunek do domu lub restauracji, książka podpowie wam, jak prowadzić rozmowę przy stole na temat jedzenia w domu, a jak rozmawiać z kelnerem w restauracji. Gdy znajdziecie się z anglojęzycznym gościem w plenerze – w górach, nad morzem, nad jeziorem – i pogoda będzie piękna lub przeciwnie, nie najlepsza, to rozmowa o przyrodzie i pogodzie będzie łatwa z pomocą tej książki. Gdy będziecie za granicą podróżować statkiem, pociągiem, samochodem lub samolotem, to w tych sytuacjach poradzicie sobie śpiewająco, czerpiąc z tej książki potrzebne słówka lub wyrażenia.

Książka Jak i o czym po angielsku? (w dwóch tomach) jest uzupełnieniem książki Jak? Gdzie? Kiedy? Everyday Englishdla Polaków. Różnica polega na tym, że ta pierwsza dotyczy człowieka fizycznego i otaczającego go świata materialnego oraz sytuacji z nim związanych, ta druga zaś opisuje codzienne zdarzenia, relacje społeczne między ludźmi oraz nasze życie psychiczne, tj. emocje, np.: gniew, radość, smutek, szczęście, które są przez te relacje w nas wywoływane i które wyrażamy w różny sposób. Dlatego w książce Jak i o czym po angielsku?jest więcej haseł rzeczownikowych związanych ze światem materialnym, zewnętrznym, będącym zbiorem przedmiotów, a książka Jak? Gdzie? Kiedy? Everyday Englishdla Polaków ma więcej haseł czasownikowych, ponieważ mówi o relacjach między nami i naszych emocjach. Jednak treści obu książek są przedstawione w ten sam sposób: mają ten sam układ graficzny i merytoryczny.

Punktem

wyjścia w obu książkach jest

język polski

.Każdy uczący się języka

obcego

na początku przez dość długi okres, chcąc sformułować swoją wypowiedź, najpierw myśli w języku ojczystym, a potem szuka w pamięci odpowiedników w języku obcym. Dopiero gdy zacznie myśleć w języku obcym, będzie oznaczało, że opanował już dobrze język, którego się uczy.

Książki

Jak

i o czym po angielsku?

oraz

Jak?

Gdzie? Kiedy? Everyday English

dla

Polaków

mają rozdziały

tematyczne:

jeden

temat – jeden rozdział

. Słówka

i

zwroty związane z jednym tematem zgromadzone w jednym miejscu szybciej się zapamiętuje. Pamięć w nauce języków obcych jest najważniejsza. Uczenie się każdego języka obcego to uczenie się wyłącznie na pamięć. Tu nie da się niczego logicznie wydedukować ani kliknąć: „kopiuj” z głowy nauczyciela do głowy ucznia czy „wytnij” i „wklej”. Trzeba podjąć samemu trud opanowania języka obcego, bazując na własnej pamięci. Jednak ucząc się języka obcego, uczeń nie powinien się potykać na wybojach własnej niepamięci, a to się zdarza, gdy uczymy się słówek w oderwaniu od konkretnej treści. W każdym rozdziale na początku jest słowniczek i całe frazy lub wyrażenia związane z tematem rozdziału. Czasami po słowniczku są krótkie historyjki ilustrujące, jak użyć słówek i zwrotów w nim podanych, które ułatwią ich zapamiętanie, bo będą się one kojarzyły z fabułą, a fabuła z tematem.

Hasła

czasownikowe

i przymiotnikowe są podane razem z łączącymi się z nimi przyimkami, hasła rzeczownikowe razem ze złożeniami czasownikowymi (tzw. kolokacje) – to zapewni wam

poprawność wypowiedzi

.

W

książce każdy temat został opracowany szczegółowo, a więc wyczerpująco, tak aby zapewnić wam swobodę wypowiedzi. Niedobrze jest, gdy uczeń przedzierając się przez gąszcz słówek w jakimś tekście i tych związanych z tematem, który go interesuje, znajduje zaledwie kilka. Wtedy postęp w nauce jest wolniejszy i trudniejszy, a swoboda wypowiedzi ograniczona. Książka

Jak

i o czym po angielsku?

zapewni

wam

swobodę

wypowiedzi

w języku angielskim

na

temat najbliższego otoczenia i naszego w nim działania, np. robienie zakupów w sklepie, rozmawianie o wydarzeniach kulturalnych, podróżowanie, wizyta u lekarza podczas pobytu za granicą, funkcjonowanie w miejscu pracy.

Obie książki: Jak? Gdzie? Kiedy? Everyday Englishdla Polaków orazJak i o czym po angielsku?chciałam napisać w taki sposób, aby ułatwić Wam i przyśpieszyć opanowanie języka angielskiego, a przez to nauczyć skuteczniejszej komunikacji ze światem anglojęzycznym. A kto się czuje słaby z gramatyki angielskiej, może się wzmocnić, sięgając po moją książkę Jak mówimy…? Gramatyka angielska – łatwa i przyjemna. Uzbrojeni w wiedzę zawartą w tych książkach wyruszajcie teraz na podbój świata. Good luck!

Izabella Rodzik-Sambierska

1O człowieku

Wygląd zewnętrzny: ciało

wygląd zewnętrzny

physical appearance/look

ciało

body, flesh (tkanka)

ciało ludzkie

human body

ciało i dusza

body and spirit

ciało jędrne

firm flesh

ciało pulchne

ample flesh

na duszy i na ciele

in body and spirit

na całym ciele

all over the body

budowa ciała

physical build

atletyczna budowa ciała

athletic build

drobna budowa ciała

small build

szczupła budowa ciała

lean build

średniej budowy ciała

of medium build

części ciała

body parts

temperatura ciała

body temperature/heat

waga ciała

body weight

Boże Ciało

Corpus Christi

A słowo ciałem się stało.

And the word was made flesh.

Cierp ciało, kiedy ci się chciało.

That’s the price you pay.

barczysty

broad-shouldered, square-built

brzuchaty

big-bellied, pot-bellied

Jak może być zbudowany człowiek: mężczyzna lub kobieta

z wystającym brzuszkiem

with protruded tummy

cherlawy

sickly

chudy

thin

bardzo chudy

skinny

chudy jak szczapa/patyk

as thin as a rake

chuda szkapa

skinny jade

chudzina

skeleton

chudzielec

skinny person

chudziutki

slim, slender

długonoga

leggy, long-legged, she is all legs

dobrze zbudowany

well-built

drobna

tiny

drobny

sligth, slightly built

być drobnej budowy ciała

be of slight build

garbaty

hump-backed, humpy, hunch-backed

przygarbiony, zgarbiony

stooping, hunched, bowed

chodzić zgarbionym

walk with a stoop

zgarbione plecy

stooping shoulders

garbić się

stoop

grubas, tłuścioch

fatso

gruby, otyły

fat, obese

gruby jak beka

fat as a pig

korpulentna

corpulent

kościsty

bony

krępy

stocky

krzywonogi

bow-legged

muskularny

muscular, sinewy, strong-armed

niezgrabny

unshapely, not shapely

niski

short

niski i pulchny

dumpy

o pełnych kształtach

full-bodied

piersiasta

bosomy

pochylony

stooping

prosty

upright

trzymać się prosto

carry oneself in an upright way

przysadzisty

stocky, chunky

pulchna

plump

pucołowaty

chubby

smukła (dziewczyna)

slender

szczupła (dziewczyna)

slim

szczupły (mężczyzna)

slim, lean

tęgi

stout, overweight (z nadwagą)

tłusty

fat man

Nim tłusty schudnie, chudego diabli wezmą.

Before the fat man gets thin, the thin man will die.

wychudzony

skinny, haggard

wynędzniały

emaciated, haggard

wyglądać wynędzniale, mizernie

look haggard and drawn

wysoki

tall

wysoki i chudy/tyczkowaty

lanky

zgrabna

well-shaped, shapely

zgrabna sylwetka

shapely figure

wzrost, postura

height, stature

niskiego wzrostu

short, short-statured, of short stature

średniego wzrostu

of medium height, of medium stature

wysokiego wzrostu

tall, tall-statured, of tall stature

Ile masz wzrostu?

What’s your height?

Mam 1,70 cm.

I am 1.70 (one metre seventy centimetres) tall.

cera

complexion, skin

blada

pale

gładka

clear

jasna

fair

Mary ma jasną cerę.

Mary is fair-skinned.

mieszana

combination skin

ogorzała

tawny, tanned, sunburnt

rumiana

ruddy, rosy

smagła

swarthy

śniada

dark, olive-skinned

Piotr jest śniady.

Peter is dark-skinned.

chód

walk, gait

chód ciężki

heavy step

chód kaczy

waddling walk/gait

chodzić jak kaczka

waddle

chodzić niepewnym krokiem

walk with unsteady gait

chód lekki

light step

poznać kogoś po chodzie

recognize sb by his/her walk

Poznałem go po chodzie.

I knew him by his walk.

chód na x km

x-kilometre walking race

postawa

posture

postawa nieprawidłowa

bad posture

postawa prawidłowa

good posture

postawa prosta

upright posture

Człowiek od stóp do głów

od stóp do głów

from head to foot/to toe

stopa

foot (l.mn. feet)

palce u stóp

toes

duży palec u nogi

big toe

chodzić na palcach

tiptoe

nadepnąć komuś na palce

step on someone’s toes

stanąć na palcach

stand on tiptoes

pięta

heel

pięta Achillesa

Achilles’ heel, weak point

deptać komuś po piętach

be close/be hard/be hot on sb’s heel

obrócić się na pięcie

turn on one’s heel

przysiąść na piętach

squat on one’s heels

podbicie

instep

podeszwa

sole

Uwaga 1:

noga

leg, foot (l. mn. feet)

ból nogi

leg pain

nogi po samą szyję (długie)

be all legs

nogi w iksa

knock knees

nogi krzywe

bandy legs

nogi pałąkowate

bow legs

nogi proste

straight legs

nogi zgrabne

shapely legs, well-shaped legs

do góry nogami

upside down, topsy-turvy

świat przewrócony do góry nogami

topsy-turvy world

na drugą nogę (toast)

let’s drink another one

pod nogami

under foot

z gołymi nogami

bare-legged

Do nogi! (pies)

Heel!

Do nogi broń!

Ground arms!

W nogi!

Run for it!

kostka

ankle

łydka

calf

kolano

knee

kolana

knees, lap

na kolanach (siedzieć, posadzić)

sit on sb’s lap/knee

Weź mnie na kolana.

Let me sit on your lap.

Na kolana!

On your knees!

do kolan

knee-height, knee-lenght

po kolana

knee-deep, knee-length

przed/za kolana (sukienka)

above/below-the-knee (dress)

paść na kolana

fall on/to one’s knees

stłuc sobie kolano

bang/bruise one’s knee

trzymać coś na kolanach

hold sth in one’s lap

uderzyć się kolanem o coś

hit/strike one’s knee on sth

wstać z kolan

rise from one’s knees

zgiąć kolana

bend one’s knees

uklęknąć

go down on one’s knees

klęczeć

kneel

udo

thigh

pośladki

buttocks

biodro

hip

o wąskich/szerokich biodrach

narrow-hipped/broad-hipped

kołysać biodrami

swing/sway one’s hips

biodrzasty

with large hips, broad-hipped

brzuch

stomach, abdomen, belly (pot.)

brzuszek

tummy

ból brzucha

stomach ache

wystający brzuch

protruding stomach, paunch (pot.)

klepać się po brzuchu

pat one’s stomach

Po obiedzie Kowalski miał zwyczaj klepać się po brzuchu.

After eating dinner Mr Kowalski used to pat his stomach.

leżeć na brzuchu

lie on one’s stomach, be face down

leżeć do góry brzuchem

lie about/around

wciągnąć brzuch

hold in one’s stomach

Brzuch mi rośnie.

I’m getting a paunch.

Brzuch mi spadł, ponieważ jem mniej i ćwiczę.

I’ve lost weight because I eat less and exercise.

Burczy mi w brzuchu, bo jestem głodny.

My stomach is rumbling because I’m hungry.

Kowalska wierci Kowalskiemu dziurę w brzuchu, żeby kupił jej nowe futro.

Mrs Kowalska keeps on at Mr Kowalski about buying her a new fur.

brzuchomówca

ventriloquist

talia

waist

o szczupłej talii

narrow-waisted, slender-waisted

talia osy

wasp waist

mieć talię jak osa

be wasp-waisted

mieć szczupłą talię

have a slim waist

mieć w talii 70 cm

have a 70 centimetres waist

piersi/biust

breasts, chest/bust, bosom

piersi duże

large, big breasts

piersi jędrne

firm breasts

piersi małe

small breasts

piersi obwisłe

pendulous, sagging breasts/bust

o dużych/małych piersiach

large-/small-brested

piersi wydatne

ample breasts

obfity biust

ample bust, full bust

co tchu w piersiach

at breakneck speed

bić się w piersi

beat one’s breast

oddychać pełną piersią

breathe deeply

przytulić kogoś do piersi

hug sb to one’s breast/to one’s bosom

wciągnąć powietrze w piersi

draw breath

wstrzymać oddech w piersiach

hold one’s breath

wygrać o pierś

win by a short neck

wypiąć pierś

throw out one’s chest

piersiasta kobieta

bosomy/bust/chesty (pot.) woman

piersiasty mężczyzna

broad-chested man

klatka piersiowa

chest

tułów

trunk

Uwaga 2:

ręka

–

arm

to

górna kończyna zaczynająca się od barku, a kończąca się na dłoni,

arm

–

odpowiednik

polski to „ręka”, ale także „ramię”

ręka

–

hand

to

część ręki od nadgarstka kończąca się 4 palcami i kciukiem,

hand

–

to

w języku polskim „ręka”, ale też i „dłoń”

ręka

–

palm

to

część ręki od nadgarstka do palców,

palm

–

to

w języku polskim „dłoń”

ręka

arm, hand, palm

machać rękami (całą kończyną)

wave one’s arms

machać ręką (dłonią)

wave one’s hand

mieć długie ręce

have long arms

przewiesić coś przez rękę (np. płaszcz)

fling sth over one’s arm (e.g. one’s coat)

rozłożyć bezradnie ręce

spread one’s arms helplessly

skrzyżować ręce na piersiach

cross one’s arms over one’s chest

unieść ręce do góry

lift one’s arms

zarzucić komuś ręce na szyję

throw one’s arms around sb’s neck

przez rękę

over one’s arm

w zasięgu ręki

in/within arm’s reach

długoręki

long-armed

jednoręki

one-armed

ręka

hand

ręka w rękę (wspólnie działać)

hand in hand

fachowa ręka

the hand of an expert

hojna ręka

lavish hand

mieć hojną rękę

be open-handed, be free-handed, be generous

rozdawać coś hojną ręką

give sth generously, give sth out lavishly

mistrzowska ręka

the hand of a master

silna ręka

heavy/strong hand

splamione krwią ręce

blood-stained hands

spracowane ręce

work-worn hands

jakby ręką odjął

as if by magic

do rąk własnych

to be delivered over/up to sb, into sb’s own hands

na ręce (skierować list) np. pani Ewa Nowak, na ręce/dla pana Jana Kowalskiego

(address a letter) in sb’s care (skrót c/o), e.g. Ms Ewa Nowak c/o Mr Jan Kowalski

na cztery ręce (utwór muzyczny)

four-handed composition

na własną rękę

on one’s own, on one’s own initiative/account

od ręki/na poczekaniu

out of hand

pod ręką

at hand, on hand, near hand, close at hand, within reach, handy

z gołymi rękami

with bare hands, empty-handed (z pustymi rękami)

z ręką na sercu

to be frank, frankly, to tell the truth

z ręki czyjejś

at the hands of sb

z pierwszej ręki

at first hand

z pierwszej ręki wiadomość

first-hand news/information, straight from the horse’s mouth news/information

z drugiej ręki

second hand news/information

z pocałowaniem ręki

eagerly, be only too glad, willingly

z ręki do ręki/z rąk do rąk

from hand to hand

wręczyć coś

hand sth in, give sth to sb/give sb sth

Ręce do góry!

Hands up!

Ręce precz od…

Hands off… (sth)

Ręce przy sobie!

Keep your hands off!/Keep your hands to yourself!

Niech ręka boska broni!

God forbid!

To jest w jego rękach (załatwiana sprawa).

It lies with him.

Ręce opadają.

It is disheartening./It is discouraging.

ręka, dłoń

palm, hand

przyjazna dłoń

helping hand

dać komuś łapówkę do ręki (dać w łapę)

oil/grease sb’s palm

podać komuś pomocną dłoń

give/lend sb a helping hand

w dłoni

in the palm of one’s hand

z sercem na dłoni

open-heartedly

mieć serce na dłoni

be open-hearted

wsunąć komuś coś w dloń

slip sth into sb’s hand

załamać dłonie/ręce

wring one’s hands

złożyć dłonie/ręce do modlitwy

join one’s hands in prayer

Betty umie wróżyć z ręki.

Betty can read palms.

On będzie jadł ci z ręki, jeśli będziesz dla niego miła.

You will have him in the palm of your hand if you are nice to him.

palce u ręki

fingers

kciuk

thumb

Trzymaj za mnie kciuki!

Cross your fingers!/Keep your fingers crossed for me!

palec wskazujący

index finger, forefinger

palec środkowy

middle finger

palec serdeczny

ring finger

palec mały

little finger

palec Boży

the hand of God

palce lizać (o jedzeniu)

yum! yum!

palce lizać (o osobie)

he/she is quite a dish!

palcem na wodzie pisane

written on the wind

grozić komuś palcem

wag one’s finger at sb, wag a finger threateningly at sb

maczać w czymś palce

have a finger in the pie, have a hand in sth

mieć coś w małym palcu

have sth at one’s fingertips

nie kiwnąć nawet palcem

not to even lift/raise a finger

Nie było gdzie palca wsadzić.

It was jam-packed.

owinąć sobie kogoś dookoła małego palca

twist sb/wind sb/wrap sb around one’s little finger

patrzeć na coś przez palce

turn a blind eye to sth

policzyć coś na palcach jednej ręki

count sth on the fingers of one hand

sam jak palec (na świecie)

all alone (in the world)

wskazać na kogoś/coś palcem

point one’s finger at sb/sth

zwinne palce

nimble fingers

ręcznie

by hand

własnoręcznie napisany

written in one’s own hand

własnoręczny podpis

personal signature

pięść

fist

uderzyć pięścią

punch sb, give sb a punch

w brzuch

give sb a punch in the stomach

w nos/w szczękę

give sb a punch on the nose/on the chin/on the jaw

w stół

strike the table with one’s fist

w twarz

hit sb in the face, punch sb in the face, give sb a punch on the face

zacisnąć pięść

clench one’s fist

przegub

wrist

przedramię

forearm

łokieć

elbow

Uwaga 3:

ramię

arm, shoulder

ramię

arm

paść sobie w ramiona

fall into each other’s arms

Tom i Betty padli sobie w ramiona.

Tom and Betty fell into each other’s arms.

podać komuś ramię

give/offer one’s arm to sb

Służę pani swoim ramieniem.

May I offer you my arm, madam?

objąć kogoś ramieniem

put one’s arm around sb

powitać kogoś z otwartymi ramionami

welcome sb with open arms

trzymać kogoś w ramionach

hold sb in one’s arms

wziąć/porwać kogoś w ramiona

take sb in one’s arms

z dziewczyną pod rękę

with a girl on one’s arm

ramię

shoulder

na ramionach

on shoulders

Na ramię broń!

Shoulder arms!

ramię w ramię/ramię przy ramieniu

shoulder to shoulder

szeroki w ramionach

broad-shouldered

oprzeć głowę na czyimś ramieniu

rests/lean one’s head on sb’s shoulder

poklepać kogoś po ramieniu

pat sb on the shoulder

wzruszyć ramionami

shrug one’s shoulders/give a shrug

wypłakiwać się na czyimś ramieniu

cry on sb’s shoulder

wywatowane ramiona

padded shoulders

za ciasny w ramionach

too tight across one’s shoulders

kark

back of the neck

barki

shoulders

szeroki w barach

broad-shouldered, have broad shoulders

dźwigać coś na swoich barkach

shoulder sth

wziąć coś na swoje barki

take sth on one’s shoulders

plecy

back

plecy szerokie

broad back

plecy wąskie

narrow back

plecy zgarbione

hunched back, stooping shoulders

plecami do…

with one’s back to…

bez pleców

backless

ból pleców

back pain, pain in the back

Bolą mnie plecy.

I have back pain.

cios w plecy

stab in the back

na plecach

on one’s back

za plecami

behind one’s back

za ciasny w plecach

too tight across the back

leżeć na plecach

lie on one’s back, be face up

mieć okrągłe plecy

have round shoulders

nieść coś na plecach

carry sth on one’s back

odwrócić się do kogoś/czegoś plecami

turn one’s back to/on sb/sth

oprzeć się plecami o coś

rest/lean one’s back against sth

Tom oparł się plecami o ścianę.

Tom rested/leant his back against the wall.

robić coś/chować się za czyimiś plecami

do sth/hide behind one’s back

stać plecami do czegoś

have one’s back to sth

stanąć do siebie plecami

stand back to back

wbić komuś nóż w plecy

stab sb in the back

zarzucić coś na plecy

put sth round one’s shoulders

szyja

neck

po szyję

neck-deep, be up to the neck

nosić coś na szyi

wear sth around one’s neck

rzucić się komuś na szyję

fling/throw one’s arms around sb’s neck

wyciągać szyję

crane one’s neck

Uwaga 4:

Uwaga 5:

głowa

head

ból głowy

headache

czubek głowy

top of one’s head

człowiek z głową

man with a good head on his shoulders

głowa do interesów

good head for business

głowa rodziny/państwa/kościoła

the head of the family/of the state/of the church

głową naprzód

head first, headlong

głowa koronowana

crowned head

głowa gorąca

hot head

głowa łysa

bald head

łysina

baldness, bald patch/spot

łysina rozszerzająca się

spreading bald patch/bald spot

maskować łysinę zaczesując włosy na bok

conceal one’s baldness by combing one’s hair to the side

mieć łysinę na czubku głowy

have a bald patch/a bald spot on the top of one’s head

łysy

bald

łysa pała

bald coot

łysy jak kolano

as bald as a coot

ostrzyc się na łyso

shave sb’s head

ostrzyżony na łyso

with a shaven head

łysieć

lose one’s hair

marzenie ściętej głowy

pipe dream

mądra głowa

real brain

na głowę

per person, per capita (ekonomia)

nad głową

over head

nakrycie głowy

head covering

ociężała/tępa głowa

thick head

ptasi móżdżek

featherbrain, airhead (pot.)

mieć ptasi móżdżek

be feather-brained

tęga głowa

brain box, clever fellow, have brains, be a very good mind

uraz głowy

head injury

zakuta głowa

dimwit (pot.)

z podniesioną głową

with one’s head raised

ze spuszczoną głową

with one’s head down

Czapki z głów!

Hats off!

Głowa do góry!

Cheer up!/Chin up!

Głowa mi pęka (z bólu).

I have a splitting headache.

Rusz głową!

Use your head!/Use your brains!

Trzymaj głowę prosto!

Hold your head up!

z głowy (z pamięci)

from memory

z głowy (pozbyć się problemu, kłopotu)

out of one’s head

z gołą głową

bareheaded

ucho

ear

ból ucha

earache

Boli mnie ucho.

I have an earache.

ucho czujne

keen/sensitive ear

ucho muzykalne

ear for music

uszy odstające

protruding ears, sticking out ears

uszy zwisające (u psa)

flopping ears

głuchy na jedno ucho

deaf in one ear

Źle słyszę na jedno ucho.

The hearing in my one ear is not good.

przyjemny dla uszu

pleasant to the ears

Uszy do góry!

Cheer up!

Zamieniam się cały w słuch.

I am all ears.

Uwaga 6:

włosy

hair

bujna czupryna

afine head of hair

czupryna

crop of hair, mop of hair, shock of hair

włosy blond

blonde

blondynka

blonde, fair-haired girl/woman

ciemna/jasna blondynka

dark/light blonde

blondyn

blonde, fair-haired boy/man

włosy błyszczące

shiny hair

włosy ciemne

dark hair

włosy czarne

black hair

brunetka

brunette, dark-haired girl/woman

brunet

brunette, dark-haired boy/man

włosy dobrze ostrzyżone

good haircut

włosy do ramion

shoulder-length hair

włosy do ucha

ear-length hair

włosy do pół ucha

half-ear long

włosy falujące

wavy hair

włosy farbowane

dyed hair

włosy farbowane na rudo/na czarno

dyed red hair/black hair

włosy gęste

thick hair, fine head of hair

włosy gładko zaczesane

flat-combed hair

włosy jasne

fair/light hair

włosy kasztanowe

auburn hair

włosy kędzierzawe

frizzy hair

kędzierzawy

frizzy

włosy kręcone

frizzy/curly hair

Moje włosy same mi się kręcą.

My hair is naturally curly.

Tom jest przystojnym mężczyzną z kręconymi włosami.

Tom is a handsome frizzy-haired man.

włosy krótko przycięte

close-cropped hair

kudły

mop of hair

kudłaty (człowiek)

tousle-haired

włosy łamliwe

brittle/fragile hair

włosy nieuczesane

uncombed hair

włosy obcięte na jeża

crew cut

włosy płowe

flaxen hair

włosy podkręcone

curled up hair

Miała podkręcone włosy.

Her hair was curled up.

włosy potargane

ruffled/dishevelled/messed up/messy/tousled hair

Włosy potargały mi się na wietrze.

My hair got ruffled/got messed up/got tousled in the wind.

włosy proste

straight hair

pukiel włosów

twist of hair

włosy rozczochrane

ruffled hair, messy hair, unkempt hair, dishevelled hair, tousled hair

włosy rozdwajające się

splitting hair

włosy rozdwojone

splitted hair

włosy rozpuszczone

hair let down

włosy rude

red hair

włosy rzadkie

thin hair

włosy siwe

grey hair

siwizna

grey

włosy szpakowate/przyprószone siwizną

hair touched/streaked with grey

włosy sterczące

spiky hair

włosy suche

dry hair

włosy tlenione

bleached hair

włosy tłuste

greasy hair

włosy upięte

knotted/tied/fastened/pinned up hair

włosy upięte w kok

hair knotted into a bun, hair tied in a bun/in a roll

włosy wypadające

falling out hair

włosy zmierzwione

ruffled hair

włosy związane

tied up hair

długowłosy

long-haired

krótkowłosy

short-haired

twarz

face

twarz blada

pale

kamienna twarz

stony face

z kamienną twarzą

stony-faced

twarz nalana/tłusta

bloated/puffy/pudding face

twarz ogorzała

tawny/tanned/sunburnt face

twarz okrągła

round face

twarz opalona

suntanned face

twarz piegowata

freckled face

twarz pociągła/podłużna

oval/elongated face

twarz pomarszczona

wrinkled face

zmarszczki

wrinkles

twarz pucołowata/pyzata

chubby face

twarz szczupła

slim/lean face

twarz wychudzona

haggard face

twarz wykrzywiona z wściekłości

face twisted with anger

twarz wynędzniała

gaunt/haggard face

twarz o delikatnych rysach

fine-featured face

twarz o grubych rysach

coarse-featured face

rysy twarzy

features

wyraz twarzy

facial expression

Uwaga 7:

brwi

eyebrows, brows

brwi gęste

thick brows/eyebrows

brwi krzaczaste

bushy brows/eyebrows

brwi łukowate

arched brows/eyebrows

ołówek do brwi

eyebrow pencil

regulować sobie brwi

pluck one’s eyebrows

unieść brwi

raise one’s eyebrow

zmarszczyć brwi

frown, knit one’s brows

czoło

forehead

czoło niskie

low forehead

czoło pokryte zmarszczkami

wrinkled forehead

czoło wypukłe

protruding forehead

czoło wysokie

high forehead

bić czołem przed kimś

bow down before/to sb

chylić czoła przed kimś/czymś

take one’s hat off to sb/sth

stawić czoła komuś/czemuś

stand up to sb/sth

oczy

eyes

oczy bystre

sharp eyes

oko cyklonu

eye of the storm

oczy kocie

cat’s eyes

oczy głęboko osadzone

deep set eyes

oko Opatrzności

the Eye of Providence

oko pawie

peacock’s eye

oko podbite/podsiniaczone

black-ringed eye

oko w oko z kimś/czymś

eyeball to eyeball with sb/face to face with sth

oczy podkrążone

eyes with dark circles/rings around them

oczy przekrwione

bloodshot eyes

oczy skośne

slanting eyes

oko sokole

eagle eye

oczy świdrujące

piercing eyes

oko tygrysie

tiger’s eye

oczy wpadnięte

sunken eyes

oczy wyłupiaste

bulging eyes

oczy wypukłe

protruding eyes

oczy zamglone

hazy eyes

oczy zezowate

squint, squint-eyed

sińce pod oczami

shadows under sb’s eyes

worki pod oczami

bags under sb’s eyes

zmarszczki koło oczu (kurze łapki)

crow’s feet, creases at the corners of the eyes

bez zmrużenia oka (spania)

not sleep a wink

bez mrugnięcia okiem

without a blinking/twinkling/winking/batting

jak okiem sięgnąć

as far as the eye can see

mrugnięcie okiem

blink of an eye

na oko

more or less, at a guess, roughly

na moich oczach

before/in front of my very eyes

na oczach tłumu

in full view of the crowd

na piękne oczy

for sb’s pretty face, for love, for nothing, free of charge

na pierwszy rzut oka

at the first sight

na własne oczy

with one’s own eyes

na ślepo/w ciemno

with one’s eyes closed

oczami dziecka

through the eyes of a child

pod czyimś czujnym okiem

under watchful eye of sb

przed czyimiś oczyma

before sb’s eyes

przez mgnienie oka

for a split second, for an instant

spod oka

from the corner of the eye

w oczach prawa

in the eyes of the law

w oka mgnieniu

in the blink/twinkling/wink of an eye

w czyichś oczach

in the eyes of sb, in sb’s eyes

z zamkniętymi oczami

with one’s eyes closed

gałki oczne

eyeballs

źrenice

pupils

powieka

eyelid

półprzymknięte powieki

half-closed eyes

patrzeć na kogoś/coś spod zmrużonych powiek

squint at sb/sth

zamknąć powieki

close one’s eyes

zmrużyć powieki

squint

zrobić coś bez drgnienia/mrugnięcia powieki

do sth without batting an eyelid

Idę spać, powieki mi się same kleją.

I’m going to go to bed, my eyelids are heavy.

Nawet powieka mu nie drgnęła, kiedy kłamał.

He lied without batting an eyelid.

rzęsy

eyelashes

tusz do rzęs

mascara

chodzić na rzęsach

go crazy

trzepotać rzęsami

flutter one’s lashes

policzki

cheeks

dołeczki w policzkach

dimples

policzki blade

pale cheeks

policzki rumiane

ruddy cheeks

policzki zapadnięte

hollow cheeks

mieć zapadnięte policzki

be hollow-cheeked

rumieńce na policzkach

ruddy cheeks

rumieniec

colour, blush, flush

zarumienić się

blush, flush

zarumienić się ze wstydu/zażenowania

blush with shame/with embarrassment

zarumienić się z gniewu

flush with anger

zarumienić się za kogoś

blush for sb

poczerwienieć na twarzy z emocji

be flushed with excitement

Słysząc słowa Toma, Betty poczerwieniała z zażenowania.

Tom’s words brought a flush of embarrassment to Betty’s cheeks.

zaczerwienić się

become/get/go/turn red

zaczerwienić się po same uszy

blush to the roots of one’s hair

Miała zaczerwienione policzki./Miała wypieki.

There was a flush in her cheeks.

nadstawić drugi policzek

turn the other cheek

wymierzyć komuś policzek

give sb a slap across the face

spoliczkować

give a slap in the face

Uwaga 8:

nos

nose

nozdrza

nostrils

nos kartoflowaty

bulbous nose

nos orli

hook nose, Roman nose

nos perkaty

pug nose

nos prosty

straight nose

nos zadarty

upturned/snub nose

nos zakrzywiony

hooked nose

nosek (czubek) buta

toe-cap

wargi

lips

dolna warga

lower lip

górna warga

upper lip

wargi szerokie

wide/fleshy lips

wargi wąskie

narrow lips

wargi zmysłowe

sensual lips

czytać z ruchu warg/czytać z warg

read lip movement/read sb’s lips

oblizać wargi na myśl o czymś

lick one’s lips at sth

zagryzać wargi

bite one’s lips

Uwaga 9:

wąsy

moustache

zapuścić wąsy

grow moustache

usta

mouth

usta krzywe

wry mouth

Bolesław Krzywousty

Boleslaus the Wrymouth

złotousty

silver-tongued

usta zmysłowe

sensual mouth

kąciki ust

corners of one’s mouth

metoda usta-usta

kiss of life, mouth-to-mouth method

z otwartymi ustami

with open mouth

ustnie (przekazywać)

by/through word of mouth

Ta informacja była przekazywana ustnie.

This information was passed by/passed through word of mouth.

z ust do ust

from mouth to mouth

broda (część twarzy)

chin

broda (owłosienie)

beard

broda gęsta

bushy beard

broda gładko wygolona

smooth-shaven chin

broda nieogolona

unshaven chin

broda szpiczasta

pointed chin

dołek w brodzie

dimple in one’s chin

nosić brodę

wear a beard

ogolić brodę

shave one’s beard

oprzeć brodę na ręku

rest one’s chin on/in one’s hand, prop one’s chin on one’s hand

pluć sobie w brodę (żałować, że się coś zrobiło)

kick oneself for doing sth

strzyc brodę

trim one’s beard

zapuścić brodę

grow/sprout a beard

zgolić brodę

shave off one’s beard

bokobrody

sideburns

kawał z brodą

old/stale joke, an old chestnut

podbródek

chin

podwójny podbródek

double chin

zęby

teeth (l.p. tooth)

zęby krzywe

wry teeth

zęby przednie

front teeth

zęby sztuczne

artificial teeth

zęby wystające

buck teeth

zęby zepsute

decayed teeth

znaki szczególne

distinguishing features

blizna

scar

krosta/pryszcz

pimple, spot

łysina

bald head

piegi

freckles

pieprzyk

mole

znamię

birthmark

Więcej o różnych częściach ciała

Nazwy części ciała, występując w połączeniu z różnymi czasownikami (kolokacje), a także rzeczownikami i przymiotnikami, stały się częścią składową różnych wyrażeń, tworząc idiomy. Idiom to grupa słów, które występujące razem tworzą znaczenie inne niż mają poszczególne słowa. Idiomy to wyrażenia charakterystyczne dla danego języka. Ubarwiają one język naszych wypowiedzi, wydobywają ich sens, podkreślają znaczenie sytuacji, o której mówimy. Warto je poznać, aby komunikować się w pełniejszy sposób.

O głowie

Głową muru nie przebijesz.

What can’t be cured must be endured.

Mądrej głowie dość dwie słowie.

A word to the wise is enough.

Co dwie głowy to nie jedna.

Two heads are better than one.

Co głowa to rozum.

Many men, many minds.

Od przybytku głowa nie boli.

There is never too much of good things.

być oczkiem w głowie

be the apple of the eye

być wyższym o głowę

be taller by head

chodzić z gołą głową

go bareheaded

dostać po głowie

get in the neck

drapać się po głowie

scratch one’s head

iść do głowy (alkohol)

go to sb’s head, be heady

kiwać głową nad kimś/czymś z przerażeniem/politowaniem/smutkiem

shake one’s head over sb/sth in dismay/pitifully/sadly/in sorrow

kiwnąć głową na/do kogoś

nod one’s head to sb

Głowa mu się kiwa, bo jest niewyspany.

He is nodding off because he didn’t sleep enough.

kręcić głową nad kimś/czymś (na znak powątpiewania, zdziwienia)

shake one’s head over sb/sth

kręcić się w głowie

feel dizzy, one’s head is spinning

łamać sobie głowę nad czymś

puzzle over sth, wrack/rack one’s head over sth, wrack/rack one’s brains over sth

mieć głowę do czegoś

have a good head for sth

mieć głowę na karku

have a good head on one’s shoulders

mieć dobrze w głowie

be sensible

mieć mętlik w głowie

be all mixed up, be in a muddle, be confused

Miałem kompletny mętlik w głowie.

I was in a state of total confusion.

mieć mocną/słabą głowę

have a strong head/not to have a strong head

mieć pstro w głowie

be flighty, be giddy, be frivolous, be an airhead

mieć spokojną głowę

have nothing to worry about, one’s mind is at ease

Spokojna głowa, mamy dużo czasu.

Don’t worry, we have a lot of time.

Mam spokojną głowę.

My mind is at ease.

mieć wolną głowę

have a clear mind

mieć pustkę w głowie

sb’s mind is blank

mieć spuszczoną głowę

keep/have one’s head down

mieć coś z głowy (np. kłopot)

get rid of sth, have sth out of one’s head

mieć coś z głową/mieć źle w głowie

be off one’s head (pot.)

On chyba zwariował!

He must be off his head!

On ma źle w głowie!

He is not right in his head!

mieć olej w głowie/rozum

have the wits, have the brains

mieć urwanie głowy

have a hectic time, have a hot time, have one’s hands full with sb/sth (pot.)

mącić/mieszać komuś w głowie

mix sb up

mieszać się komuś w głowie

be confused, be mixed up

Chyba mu się w głowie pomieszało.

He must be confused/mixed up.

nie tracić głowy

keep one’s head

oberwać po głowie

get/catch it in the neck (pot.)

odwrócić głowę

turn one’s head away

pobić na głowę

knock out, knock/beat sb’s head off

pochylić głowę

bow one’s head

podnieść głowę (fizycznie)

raise one’s head

podłożyć coś pod głowę (np. poduszkę)

prop one’s head on sth (e.g. a pillow)

potrząsać głową

shake one’s head

pójść po rozum do głowy

use one’s head, set one’s wits to work

przemknąć przez głowę

cross sb’s mind

przerastać kogoś o głowę (fizycznie)

be a head taller than sb, be taller than sb by a head

przerastać kogoś o głowę (być lepszym)

be head and shoulder above sb

przewrócić komuś w głowie

go to sb’s head, turn sb’s head, make one’s head swell

Pieniądze przewróciły jej w głowie.

Money turned her head./Money went to her head.

Ona ma przewrócone w głowie.

She is swollen-headed/big-headed.

Sukcesy przewróciły mu w głowie.

His successes made his head swell.

przyjść komuś do głowy

come to sb’s mind, occur to sb

Nic mi nie przychodzi do głowy.

Nothing comes to my mind./I can’t think of anything else.

Nikomu nie przyszłoby to do głowy.

Nobody would think of it.

przypłacić głową

pay with one’s head

robić coś z głową/robić mądrze

use one’s head/use one’s sense when doing sth, do sth using one’s common sense, do sth sensibly

robić coś bez głowy

not to use one’s head/one’s common sense when doing sth

rozjaśnić się komuś w głowie

become clear to sb, get the idea

ryzykować własną głową

risk one’s neck/skin

skinąć głową (na powitanie, przytaknąć)

nod one’s head, nod sb, give sb a nod

Tom przechodząc skinął głową do Mary na powitanie.

Tom nodded Mary a welcome/gave Mary a nod as he passed.

stawać na głowie, żeby coś się udało

bend over backwards to do sth, break one’s neck to do sth

stracić głowę

lose one’s head

suszyć komuś głowę o coś

nag sb for/about sth, bend sb’s ear

Mój syn suszy mi głowę o nowy rower od zeszłego tygodnia.

My son has been nagging me for a new bike since last week.

Uwaga 10:

uderzyć głową w coś/o coś

hit one’s head on sth

uderzyć kogoś w głowę

strike sb on the head

uderzyć komuś do głowy (sukces)

become big-headed

Woda sodowa uderzyła mu do głowy.

He has become big-headed.

walić głową o mur

beat/bang one’s head against the wall

wbić sobie coś do głowy

get sth into one’s head

Wbij sobie to do głowy, że…

Get it into your head that…

wbijać komuś coś do głowy

hammer sth into sb’s head (pot.)

wybić sobie coś z głowy

put/knock sth out of one’s head

Wybij sobie ten pomysł z głowy!

You can put/knock that idea out of your head!

Wybij sobie to z głowy!

Forget about it!

wybić komuś coś z głowy

drive sth out of sb’s head

wylecieć z głowy

go right out of one’s head, slip one’s mind/one’s memory

zachodzić w głowę

wonder, be puzzled

zaprzątać/nabijać sobie głowę czymś

stuff one’s head with sth

zaświtać komuś w głowie

dawn on sb

zawracać komuś głowę

bother sb, pester sb

Nie zawracaj mi głowy, mam ważniejsze sprawy na głowie.

Don’t bother me, I have more important matters to think about.

Nie męcz mnie, nie w głowie mi teraz żarty.

Don’t pester me, I’m not in the mood for jokes now.

To jest zawracanie głowy! (rzecz niepotrzebna)

It’s a waste of time!

zawracanie głowy/trele-morele! (niedowierzanie)

Fiddle-faddle!

zawrócić komuś w głowie (zmylić)

lead sb astray

zwiesić głowę

drop one’s head

To nie mieści mi się w głowie.

It is incredible, it is unbelievable, it passes my comprehension, it’s beyond my comprehension.

Moja w tym głowa, żeby…

It’s up to me to…, I’ll see to it that…

Niech cię głowa o to nie boli!

Don’t bother your head about that!, that’s not your headache/your problem, don’t worry about it.

Puknij się w głowę/w czoło!

You must be out of your mind!

Skąd ci to przyszło do głowy?

What has put that into your head?

Daję głowę, że on jest uczciwy.

I’d give anything he is an honest man.

głowić się nad czymś

puzzle over/about sth, wrack/rack one’s brain for sth, set one’s wits to sth, figure out

Ostatnio w biurzemamy urwanie głowy.

There has been absolute bedlamin the office lately.

Dwa dni temu dyrektor informował nas o reorganizacji biura przez prawie dwie godziny.Nie możemy się w tym wszystkim połapać. Mamy straszny mętlik w głowie.

Two days ago the Director was informing us about the reorganization of the office for nearly two hours. We can’t make head or tail of it. We are all mixed up.

Nie mieści mi się to w głowie!(niedowierzanie)

I can’t believe it!

Głowa mi pęka.

My head is splitting.

Zawsze głowa mi pęka od jego gadania.

His chattering is always giving me a splitting headache.

Nawet dzisiaj siedzi mi to w głowie.

It weighs on my mind even today.

Rano obudziłem się z ciężką głową.

I woke up with a thick head.

Boli mnie głowa, jakbym miał kaca.

I have a headache as if I had a bad head.

Mój syn nie lubi matematyki,matematyka nie wchodzi mu do głowy. Nie ma też głowy do polskiego.

My son doesn’t like math, math doesn’t come to his head easily. He has no head for the Polish language either.

Mimo to,daję głowę, że mój syn kiedyś zostanie prezydentem.

In spite of that I’m positive that/I’m absolutely certainthat/I can bet he will be a president one day.

Czy kupiłaś chleb? Przepraszam, nie kupiłam.Miałam tyle rzeczy na głowie do załatwienia, że wyleciało mi to z głowy.

Have you bought some bread? No, I haven’t, sorry. I had my mind so full of all other things that needed doing that it slipped my mind/it slipped my memory.

Czy możemy teraz porozmawiać o remoncie naszego domu?Niestety nie,nie mam teraz do tego głowy.

Can we talk about the renovation of our house? Sorry, I have got too many other things on my mind to think about that right now.

Zieliński siedział w fotelu i drapał się w głowę.

Mr Zieliński was sitting in an armchair and scratching his head.

Nie wiedział, jak ma powiedzieć żonie, że nie mają już ich nowiutkiego samochodu. Bał się, że oberwie po głowie.

He didn’t know how to tell his wife that they had no their brand new car any more. He was afraid to get it in the neck.

Wczoraj, w sobotę – jak się okazało był to dla niego feralny dzień – poszedł do pubu spotkać się z kumplami. Była gorąca dyskusja o jutrzejszym meczu piłki nożnej Milan–Juventus i była także niezła popijawa. Zieliński wypił o jeden kieliszek za dużo – a był to kieliszek czegoś mocniejszego – i założył się z Pawłowskim, że wygra Juventus. Stawka była wysoka, odpowiednia do wysokości poziomu alkoholu w krwi Zielińskiego – a mianowicie ich nowo kupione samochody. Następnego dnia okazało się, że przegrał i teraz łamał sobie głowę,co robić.

Yesterday, on Saturday – as it appeared later it was a fateful day for Mr Zieliński – he went to a pub to meet his pals/mates/lads. There was a hot discussion on tomorrow’s football match between Milan and Juventus and there was also not a bad booze-up, Mr Zieliński had a glass too much – what’s more, that was a stiff drink – and he made a bet with Mr Pawłowski that Juvenus would be the winner. The stake was high, in correlation with the alcohol level in Mr Zieliński’s blood – it was their newly bought cars. On the next day it appeared that he lost the bet and now he was racking his head what to do.

„Muszę coś postanowić” – powiedział Zieliński sam do siebie. „Nie będę przecież chował głowy w piasek,trzeba pójść po rozum do głowy”.I wtedy do głowy przyszedł mu pewien pomysł: „Pójdę do Malinowskiego po radę”.

“I must make up my mind” – Mr Zieliński said to himself. “I won’t hide/burry my head in the sand,I should use my head.” And then an idea occurred to him/came to his mind: “I will go to Mr Malinowski and ask him for advice.”

Co prawda Malinowski ma urwanie głowy, bo odnawia mieszkanie, ale przyjaciołom się nie odmawia.

It is true that Mr Malinowski is having a hot time now as he is renovating his flat, but I hope he won’t refuse me, I’m his friend.

Kiedy Malinowski wysłuchał, co się przydarzyło jego przyjacielowi, włosy stanęły mu dęba na głowie, ale potem pomyślal chwilę i powiedzial: „Zadzwonię do twojej żony i powiem jej tak: wasz samochód pochodził z serii, która miała tapicerkę zrobioną z materialu zawierającego trujące skladniki. Podczas jazdy ulatniały się one. Była to śmiertelna trucizna. Dobrze więc, ze twój mąż pozbył się tego samochodu”.

When Mr Malinowski heard what had happened to his friend his hair stood on end,but then he thought for a while and said: “I’ll phone your wife and tell her that your car was one out of the series which had its upholstery made from a stuff containing poisonous components. They were being released when you were driving. It was a lethal poison. It’s a good thing your husband got rid off that car.”

„Ona ci nie uwierzy, wybij to sobie z głowy. Jej sukcesy zawodowe tak jej uderzyły do głowy, że uważa, że tylko ona jest mądra” – powiedzial Zieliński.

“She won’t believe you, forget about it! The successes in her career went to her head/turned her head/made her head swell,she thinks she is the only person to be wise” – Mr Zieliński said.

Niech cię o to głowa nie boli, moja w tym głowa, żeby ją przekonać. Powiem jej: „Na razie sprawa jest tajna, ale wkrótce dotrze ona do opinii publicznej i wtedy i tak nie moglibyście sprzedać tego samochodu, bo nikt nie chciałby kupić samochodu, który jest trujący. Ciesz się, że macie samochód z głowy”.

That’s not your headache/trouble/problem. It’s up to me to convince her. I’ll tell her: “Now the problem is secret, but soon this affair will be revealed to the public opinion, and then you won’t be able to sell that car anyway because nobody would like to buy a car that was poisonous. Be happy you have that car off your hands.”

„Ależ to jest kompletna bzdura!” – wykrzyknął Zieliński. „Tym lepiej, to daje większą szansę na to, że twoja żona uwierzy w nią. Ludzie uwielbiają bzdury i są szczęśliwi, kiedy w nie wierzą” – uspokajał Zielińskiego Malinowski.

“But this is an absolute rubbish!” – exclaimed Mr Zieliński. “All the better! It means that there are all the more reasons that your wife will believe in it. People love rubbish and they are happy when they believe in it” – Mr Malinowski tried to reassure Mr Zieliński.

Następnego dnia wieczorem Zieliński zadzwonił do Malinowskiego i powiedział: „Słuchaj stary, wszystko jest w porządku. Dziękuję ci, że przekonałeś moją żonę. Dobrze wszystko obmyśliłeś. Ty to masz głowę na karku! Poza tym, co dwie głowy to nie jedna, a prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie.

On the next day in the evening Mr Zieliński phoned Mr Malinowski and said: “Listen old chap, everything is all right. Thank you for convincing my wife. You thought it out/worked it out excellently. You have a good head on your shoulders, really. Besides, two heads are better than one, and a friend in need is a friend indeed.”

O nodze

być cały dzień na nogach

be on the go every minute, be on one’s feet all day

być jedną nogą w grobie

have one foot in the grave

chodzić przy nodze (pies)

walk/follow to/at heel

iść noga w nogę

walk to step

iść noga za nogą

walk/go at a snail’s pace

kuleć na nogę/utykać

have a limp in one’s leg

kiwać nogami (machać)

swing one’s legs

kiwać się na nogach

sway on one’s feet

lekko/mocno kuleć na nogę

have a slight limp/a bad limp in one’s leg

mieć dobre nogi

be a good walker

padać do nóg

fall to one’s knees before sb

rozprostować nogi

stretch one’s legs

stanąć na własnych nogach

stand on one’s own feet

tracić grunt pod nogami

lose ground

zwalać się z nóg (ze zmęczenia)

be on one’s last legs

wziąć nogi za pas

take to one’s heels

„Czy przypadkiem nie wiesz, gdzie jest mój ciepły szalik, ten który dostałem od mamy na urodziny?” – Zieliński spytał swoją żonę pewnego dnia, kiedy późna jesień ustępowała miejsca zimie. „Przewróciłem całą szafę do góry nogami,ale nie znalazłem go. Ten szalik to dla mnie cenna rzecz”. Jednak w duchu pomyślał: „Ta wstrętna jędza na pewno wyrzuciła go”.

“Do you happen to know where my warm scarf is, the one I got from my mother as a birthday present?” – Mr Zieliński asked his wife one day when late autum was giving way to winter. “I turned everything upside down in the wardrobe but I didn’t find it. This scarf is precious to me.” However, in his heart of hearts he thought: “I can bet this nasty hag/nag/witch threw it away.”

„Nie mam pojęcia” – odpowiedziała żona. Jednak w tej samej chwili przeleciało jej przez głowę: „Kłamstwo ma krótkie nogi, co ja zrobię, gdy wszystko się wyda?”.

“I have no idea.” However, at the same time a thought crossed her mind: “The truth will out/A lie has no legs. And what shall I do when everything will be revealed?”

Zielińska nienawidziła swojej teściowej, nienawidziła więc też tego szalika. Co więcej, podejrzewała, że Zieliński kłamał, a szalik dostał od jednej ze swych wielbicielek. Dlatego, gdy pewnego dnia robiono zbiórkę ubrań dla biednych oddała go.

Mrs Zielińska hated her mother-in-law and so she hated that scarf. What’s more, she suspected that Mr Zieliński lied, and that the scarf was a present from one of his admirers. So when one day clothes were collected for charity she gave it away.

„Zawsze jest to samo” – złościł się Zieliński. „Nigdy nie mogę znaleźć tego, co właśnie potrzebuję. W naszym domu jest taki bałagan, że…”.

“It’s always the same thing” – Mr Zieliński got annoyed. “I can never find the thing I need at the moment, there is such a mess in our house that…”

„Czy wstałeś dziś lewą nogą z łóżka? Nie gorączkuj się!” – przerwała mu Zielińska. W odpowiedzi Zieliński trzasnął drzwiami i wyszedł. Z wściekłości chwiał się na nogach.

“Have you got out on the wrong side from the bed today?Stop fussing!” – Mrs Zielińska interrupted him. In an answer he banged the door and left. He staggered out of rage.

„No, teraz będzie awantura” – pomyślała Zielińska i 20 minut później też wyszła, chociaż była na nogach od białego rana i była tak zmęczona, że ledwo powłóczyła nogami. Poszła do miasta kupić szalik.

“Well, there will be a row” – Mrs Zielińska thought. 20 minutes later she left too although she was on the run since the first light and was so tired that she was on her last legs. She went to the shops to buy a scarf.

Kiedy już uchodziła sobie nogi i nie kupiła szalika, bo takiego jak szukała nie znalazła, weszła do sklepu ABC.Nogi się pod nią ugięły.Na regale leżał szalik, identyczny jak ten, który oddała. „Jestem uratowana!”.

When she walked her legs off and didn’t buy a scarf as there was no scarf she was looking for she entered the ABC shop. She went weak at the knees. The scarf identical to/with the one she had given away was lying on the shelf. “I am saved!”

Wracała do domu, wlekąc się noga za nogą.Niedaleko od domu pomyślała: „Jestem tak zmęczona, że chyba nie dojdę, nogi odmawiają mi posłuszeństwa.

She was coming back home dragging her feet. Being near her house she thought: “I am so tired that I might not be able to reach my home. My legs can’t go any further.”

Gdy jednak znalazła się w domu, trochę odpoczęła, usiadła w fotelu, założyła nogę na nogę i czekała na męża.

However, when she found herself at home, she rested a little, sat in an armchair, and crossed her legs waiting for her husband.

Kiedy Zieliński wrócił, Zielińska wykrzyknęła: „Kochanie, znalazłam twój szalik! Zapomniałam, że włożyłam go do szuflady w komodzie. Nie wyobrażasz sobie, ile się nachodziłam po całym domu szukając go wszędzie”.

When Mr Zieliński came back home, Mrs Zielińska exclaimed: “Listen darling, I have found your scarf! I forgot that I had put it into the drawer of the chestboard. You can’t imagine how much I had to walk all over the house looking for it in every corner of the house.”

Gdy Zieliński zobaczył szalik, nogi wrosły mu w ziemię ze zdumienia.Potem uśmiechnął się, pocałował żonę w czoło i powiedział: „Dziękuję ci, widzisz, kto nie ma w głowie, ten ma w nogach”.

When Mr Zieliński saw the scarf, he was petrified/he was rooted to the spot/ his feet were killing him. Then he smiled, kissed his wife on the forehead and said: “Thank you, you know, forgetful people waste more time.”

O nosie

Nie nos dla tabakiery, lecz tabakiera dla nosa.

Let your letter stay for the post, not the post for the letter.

dostać po nosie

get snubbed

kręcić na coś nosem

turn one’s nose up at sth, sniff at sth

Kręci mnie w nosie.

My nose is tickling.

mieć kogoś w nosie

snap one’s fingers at sb

Mam to w nosie!

I don’t care about it!, I don’t give a hoot/two hoots about it!

mieć nosa do czegoś

have a nose/a scent for sth

mruczeć/mamrotać coś pod nosem

mutter sth, mumble under one’s breath

nie widzieć dalej niż czubek własnego nosa

see no further than one’s nose

Pilnuj swojego nosa!

Mind your own business!

podpierać się nosem

feel dead at one’s feet, feel ready to drop

podtykać komuś coś pod nos

push sth right in front of sb’s face

robić coś pod czyimś nosem

do sth right under sb’s nose

śmiać się komuś w nos

laugh in sb’s face

utrzeć komuś nosa

put sb’s nose out of joint (pot.), bring sb to heel, bring/take sb down a peg, bring/cut sb down to size

wodzić kogoś za nos

lead sb by the nose

wsadzać nos w cudze sprawy

poke/stick one’s nose into other people’s business/matters

wycierać nos

blow one’s nose

zadzierać nosa

do sth with one’s nose in the air, be uppish, put on airs, be stuck up

zagrać komuś na nosie, lekceważyć

thumb one’s nose at sb

zamknąć komuś drzwi przed nosem

slam the door in sb’s face

zwietrzyć pismo nosem

smell a rat

Kowalski śpieszył się do domu po pracy. Był wściekły, bo autobusuciekł mu sprzed nosa.

Mr Kowalski hurried home after work. He was angry because he missed the bus by a whisker.

Gdy był już blisko domu, dalej się śpieszył. Wskutek tego potknął się i zarył nosem w ziemię.

When he was near his house he was still hurrying. As a result he stumbled and fell flat on his face/fell headlong.

Akurat przechodził jego sąsiad Noskowski i gdy zobaczył Kowalskiego zamruczał coś pod nosem.

Just then his neighbour Mr Noseman was passing by and when he saw Mr Kowalski he started mumbling something under his breath.

Gdy Kowalski wszedł do salonu jego żona, pani Kowalska, siedziała na kanapie z nosem w książce.

When Mr Kowalski came into the living room his wife Mrs Kowalska was sitting on the coach having her nose in the book/with her nose burried in the book.

Kowalski pocałował żonę na dzień dobry w rękę i w czubek nosa.

Mr Kowalski kissed his wife good afternoon on the hand and on the tip of the nose.

„Przepraszam, musiałem zostać trochę dłużej w biurze, czy bardzo się spóźniłem na obiad?” – spytał Kowalski. „Nie, ale pewnie jesteś tak zmęczony, że podpierasz się nosem” – odpowiedziała żona.

“Sorry, I had to stay longer in the office, am I very late for dinner?” – asked Mr Kowalski. “No, you’re not, but you must be so tired that you feel dead at your feet” – answered his wife.

„Wyobraź sobie spotkałem naszego sąsiada Noskowskiego, no wiesz tego, co lubi wsadzać swój nos w cudze sprawy”.

Imagine, I came across our neighbour Mr Noseman, you know the one who likes to poke/stick his nose into other people’s business.

Pamiętam, kiedyś mu powiedziałeś prosto z mostu: „Niech pan pilnuje swojego nosa”.

I remember, once you told him straight from the shoulder: “Mind your own business/keep your nose out of other people’s business.”

On jest okropnie wścibski i do tego stale zadziera nosa.

He is very nosy/prying and what’s more he is always putting on airs.

Tak, ale to do czasu, bo w końcu ktoś mu utrze nosa.

Well, it’s only for some time, in the end somebody will bring him to size/will cut him down to size.

Właściwie, dlaczego my tyle rozmawiamy o tym Noskowskim, przecież on nie jest tego wart, miejmy go w nosie i przejedźmy się naszym nowym samochodem. Gdy go kupowałeś okazyjnie Noskowski chciał ci go sprzątnąć sprzed nosa, ale mu się to nie udało. Gdy zobaczy nas teraz w tym samochodzie będziesz mógł mu roześmiać się w nos.

Actually, why are we talking about that Mr Noseman, he isn’t worth talking about, don’t let us care about him,let’s go for a drive in our new car. When your were bying it for a bargain price he wanted to snatch it from under your nose, but happily he didn’t manage to do it. Now when he sees us driving this car you’ll laugh in his face.

O oczach

Oko za oko, ząb za ząb.

An eye for an eye, a tooth for a tooth.

Co z oczu to i z pamięci.

Out of sight, out of mind.

Czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal.

What the eye doesn’t see, the heart doesn’t grieve over.

Pańskie oko konia tuczy.

The master’s eye makes the horse fat.

Popie oczy wilcze gardło, co zobaczy to by żarło.

Somebody has eyes bigger than his stomach.

być widocznym gołym okiem

be visible to the naked eye

cieszyć oko

please the eye

dwoić się/troić się w oczach

see double/triple

iść gdzie oczy poniosą

wonder about, go and never look back

kłamać w żywe oczy

lie shamelessly, lie through one’s teeth, tell brazen lies

mieć bystre oko/spotrzegawcze

have observant eyes

mieć dobre oczy/wzrok

have good eyes

mieć worki pod oczami

havebags under the eyes

mieć podkrążone oczy

have shadows under the eyes, have dark rings/circles round one’s eyes

mieć podbite oko

have a black-ringed eye

mieć zeza

have a squint, be cross-eyed

zezowaty

squinty, cross-eyed, crossed

mieć oczy i uszy otwarte

keep one’s eyes and ears open,have one’s wits about one

mieć oczy głęboko osadzone

be hollow-eyed

mieć oczy szeroko otwarte

keep one’s eyes open

mieć kogoś/coś na oku

have an eye on sb/sth

mieć kogoś/coś przed oczami

have sb/sth before/in front of one’s eyes

mieć kocie oczy

have cat’s eyes

mieć sarnie oczy

have doe eyes

mieć sokoli wzrok

have sharp eyes, be eagle-eyed

mieć plamy przed oczami

see spots before one’s eyes

mówić prawdę w oczy

tell the truth to sb’s face

mrugać oczami/powiekami

blink one’s eyes/eyelids, bat one’s eyes

mrugać jednym okiem do kogoś/„puszczać oko”

wink at sb

On mrugnął do mnie okiem.

He winked his eye at me.

mrugać jednym okiem porozumiewawczo

wink knowingly, give sb a knowing wink

mrużyć oczy

narrow one’s eyes, screw up one’s eyes, slit the eyes

Ona zmrużyła oczy, bo raził ją blask słońca.

Her eyes narrowed to slits in the sunlight.

nasycić/napaść oczy czymś

feast one’s eyes on sth, get an eyeful of sth

nie zmrużyć oka (nie spać)

not to wink a sleep, not to get a wink of sleep

Całą noc nie zmrużyłem oka, taki był harmider w hotelu.

I didn’t get a wink of sleep/didn’t sleep a wink all night as there was such a hullabaloo in the hotel.

nie mrugnąć okiem (zrobić coś bez emocji)

not to blink at sth

Nawet nie mrugnął na tę wiadomość.

He didn’t even blink at the news.

nie móc oderwać oczu od kogoś/czegoś

have one’s eyes riveted to sb/sth, cannot take one’s eyes off sb/sth

nie spuszczać oka z kogoś/czegoś

keep an eye on sb/sth, not to lose sight of sth

nie wiedzieć, gdzie oczy podziać

not to know where to look

nie wierzyć własnym oczom

not to believe one’s own eyes

odwrócić oczy/wzrok od kogoś/czegoś

take one’s eyes off sb/sth

otworzyć/przetrzeć oczy

wake

otworzyć oczy komuś na coś

open sb’s eyes to sth

patrzeć kątem oka

see sth out of/from the corner of one’s eye

patrzeć komuś prosto w oczy

look sb straight in the eye

patrzeć na kogoś krzywym/niechętnym okiem

look askance at sb

pilnować kogoś/czegoś jak oka w głowie

guard sb/sth with one’s life, guard sb/sth like the apple of one’s eye

pociemnieć w oczach

see spots before one’s eyes

podnieść oczy

raise/lift one’s eyes, look up

postawić oczy w słup

cast up one’s eyes in astonishment

powiedzieć komuś coś prosto w oczy

tell sb sth to his face

przyciągać oko/czyjś wzrok/uwagę

catch sb’s eye

przyciągający wzrok (efektowny)

eye-catching

przymknąć oko na coś

shut/close one’s eye to sth, turn a blind eye to sth, blink at sth, wink at sth

robić/puszczać do kogoś oko (podrywać)

wink at sb, give sb a wink

robić do kogoś słodkie oczy (uwodzić )

make sheep’s eyes at sb

rozmawiać z kimś w cztery oczy

talk with sb face to face

rzucić na coś okiem

cast/run one’s eye over sth, glance at/over sth, cast a glance at sth

rzucać się komuś w oczy

hit sb in the eye, be blatant

skierować oczy/wzrok na kogoś/coś

turn one’s eyes to/toward sb/sth, direct one’s eyes at sb/sth

spojrzeć komuś w oczy

look sb in the face

spojrzeć śmierci w oczy

face the death

spuścić oczy

lower one’s eyes

stać/mieć coś przed oczami

have sth before one’s eyes

stanąć przed kimś oko w oko, spotkać się

be eyeball to eyeball with sb

stracić z oczu kogoś/coś

lose sight of sb/sth

szukać kogoś/czegoś oczami

look about for sb/sth

ściągnąć kogoś wzrokiem

catch sb’s eye

utkwić oczy/wzrok w kimś, gapić się

fix one’s eyes on sb/sth, gaze on sb/sth, stare at sb/sth

widzieć coś oczyma wyobraźni/duszy

see sth in one’s mind’s eyes

wodzić za kimś/za czymś oczami

follow sb/sth with one’s eyes

wpaść komuś w oko

catch sb’s eye

wpatrywać się w kogoś/coś

have one’s eyes on sb/sth, fix one’s eyes on sb/sth, stare at sb/sth, gaze at sb

wpatrywać się w kogoś z miłością

gaze lovingly at sb

wpatrywać się w coś bezmyślnie

stare at sth blankly

wybałuszyć/wytrzeszczyć oczy na kogoś/coś

goggle at sb/sth, look at sb/sth goggle-eyed

Kiedy Tom i Betty spacerowali trzymając się za ręce, Zielińska wybałuszyła na nich gały, jakby ich przedtem nigdy nie widziała.

When Tom and Betty were walking holding each other by the hand, Mrs Zielińska looked at them goggle-eyed as if she had never seen them before.

wygarnąć komuś prosto w oczy

say sth in sb’s pretty face

wypatrywać za